काठमाडौं । विश्वको सबै भन्दा पुरानो मानव शव गाड्ने स्थल दक्षिण अफ्रिकामा फेला परेको छ । वैज्ञानिकहरूले दक्षिण अफ्रिकामा यससम्बन्धी एक अध्ययनबाट संसारको सबैभन्दा पुरानो शव गाड्ने स्थल पता लगाएका हुन् । अमेरिकी मानवशास्त्री (पालेओएनथ्रोपोलॉजिस्ट) ली बर्गरको नेतृत्वमा सक्रिय अनुसन्धानकर्ताहरूले यो घोषणा सोमबार गरेका थिए । होमो नालेडी भनेर चिनिने पुरातन मानव प्रजातिका सदस्यहरूले आफ्ना शवहरू गाड्ने गरेको अध्ययनबाट थाहा भएको हो । यो कम्तीमा १००,००० वर्षमा होमो सेपियन्स प्रजातिद्वारा दफन गर्ने धेरै अन्तरक्रिया र अन्त्येष्टि कार्यहरूको प्रारम्भिक प्रमाण दर्शाएको दुई शोध पत्रहरूमा उल्लेख छ । आधुनिक मानिसको मस्तिष्कको आकार लगभग एक तिहाइ जति यो फेला परेको मस्तिष्कको आकार हो । यो प्रजाति रूख चढ्न सक्ने क्षमताका लागि परिचित होमो नालेदीको कंकालको अवशेष ३० मिटर (१०० फिट) भित्र रहेको भूमिगत गुफा प्रणालीमा फेला परेको थियो। एक सम्मानित युनेस्को विश्व सम्पदा स्थल जोहानेसबर्गको लगभग २५ माइल उत्तरपश्चिममा स्थित छ । प्राप्त नमूनाहरू ३ लाख ३५ हजार देखि २ लाख ४१ हजार वर्ष बीचको हुन सक्ने अनुमान छ । यसले तिनीहरूलाई कम्तमा १ लाख वर्ष पहिले गाड्ने काम भएको हुनुपर्ने देखिन्छ । बर्गरको टोलीले सुरुमा सन् २०१५ मा होमो नालेदी पता लगाएको थियो । जसले गुफा प्रणाली भित्रको हड्डीका टुक्राहरूको स्थान र अक्षुण्णताका कारण जानाजानी गाड्ने सम्भावना बढाएको थियो। यद्यपि २०१७ान यो टोलीद्वारा गरिएका पछिल्ला खोजहरूबाट जानाजानी शव गाड्ने गरेको थप प्रमाणहरू फेला परेको छ । अनुसन्धानकर्ताहरूका अनुसार निष्कर्षहरूले निएन्डरथलहरू र आधुनिक होमो सेपियनहरूका लागि यस्ता व्यवहारहरू अद्वितीय थिए भन्ने विश्वासलाई चुनौती दिन्छ र होमो नालेदी तथा समकालीन मानवहरू बीचको सम्बन्धमा थप प्रश्नहरू खडा गर्दछ ।