काठमाडौं । पसिना आउने ,काम्ने र सास फेर्ने विश्वको पहिलो हिँडने रोबोट वैज्ञानिकहरूले बनाएका छन् । एरिजोना स्टेट युनिभर्सिटी (एएसयू) का वैज्ञानिकहरूले मानव शरीरको तापसम्बन्धी (थर्मल) कार्यहरूको नक्कल गर्न यो रोबोट बनाएका हुन् । यसबाट खेलकुदका लागि कपडा बनाउने कम्पनीहरूलाई खेडालीहरूका लागि थप परिमार्जित कपडा बनाउन मद्दत मिल्ने अपेक्षा गरिएको छ । एन्डी नाम दिइएको यो रोबोटमा कृत्रिम पसिना, तापक्रम र गर्मी प्रवाह सेन्सरहरूको लागि विभिन्न ३५ सतह क्षेत्रहरूमा उसको शरीर ढाक्नका लागि सिन्थेटिक प्वालहरू जडान गरिएका छन् । नयाँ आन्तरिक चिस्यान प्रविधिको साथ यो सुधारिएको एएसयू एन्डी बाहिरी प्रयोगको लागि यो पहिलो थर्मल रोबोट हो । यसको अर्थ वैज्ञानिकहरूले अब यो जलवायु परिवर्तनको ’टेस्ट डमी’ एरिजोना मरुभूमिको चरम तापक्रममा अध्ययन गर्न उपयोग गर्न सक्छन् भन्ने हो । एएसयूको स्कुल अफ सस्टेनेबिलिटीका एसोसिएट प्रोफेसर वायुमण्डलीय वैज्ञानिक जेनी भानोसले मानिसलाई खतरनाक चरम गर्मीको अवस्थामा राख्न सक्नुहुन्न तर राखे के हुन्छ भनेर गर्नका लागि यसको विकास गरिएको बताएका छन् । गर्मीले मानिस मरिरहेको थाहा भएपनि के भयो भनेर हामी अझ पूर्णरूपमा नबुझेको उनले जनाए । एन्डीले त्यो पता लगाउन मद्दत गर्न सक्ने छ । अमेरिकामा गर्मीबाट बर्सेनी हजारौँ मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ । एरिजोनाको मेरिकोपा काउन्टीमा मात्रै २०२२ मा ४२५ जनाका तातो सम्बन्धी चिकित्सा समस्याका कारण मृत्यु भएको थियो । यो संख्या २०२१ मा रिपोर्ट गरिएको गर्मी सम्बन्धी मृत्युभन्दा सय बढी थियो । एएसयूका अनुसन्धानकर्ताहरूले विभिन्न उमेरका मानिसहरूको शरीरका विभिन्न प्रकारहरू र चिकित्सा अवस्थाहरूले चरम गर्मी छालहरू , विस्तारित सूर्यको जोखिम र अन्य कठोर अवस्थाहरूमा कसरी प्रतिक्रिया दिन्छन् भन्ने राम्रोसँग बुझेर त्यो संख्या घटाउन सकिने अपेक्षा गरेका छन् । तथापि, त्यसो गर्दा केही प्रयोगात्मक चुनौतीहरू छन्। तातो कक्षलाई अनुसन्धानकर्ताहरूले न्यानो कोठा (वार्म रुम)भनेका छन् । एन्डीलाई हावा, सौर्य विकिरण र १४० डिग्री फरेनहाइटसम्मको तापक्रमको अधीनमा राखिन्छ । परीक्षणहरू बीच एन्डीलाई फरक वजन, उमेर र अन्य कारकहरूको आधारमा फरक फरक व्यक्तिहरूको रूपमा प्रतिक्रिया गर्न पुनः प्रोग्राम गर्न सकिन्छ।