चिनियाँ सामानको विरोध भारतमा प्रत्युत्पादक बन्दै

काठमाडौ । चीनसँगको सीमा विवाद चर्किएपछि भारतमा उग्र राष्ट्रवादीहरूले चिनियाँ सामानको विरोधलाई चर्काउँदा भारतीय अर्थतन्त्रलाई समस्या उत्पन्न हुन थालेको छ ।

अमेरिकाले चीनलाई तह लगाउन गरेको प्रयासले गर्दा चीनबाट निस्कन लागेको कम्पनीलाई भारतमा राख्ने प्रयास पनि सम्भव नदेखिएको अर्थ विज्ञहरुको बुझाइ रहेको छ । कम्पनीहरूलाई तान्न चाहिने आकर्षक प्रस्ताव पूरा गर्न चाहिने सक्षमताको अभाव भारतमा रहेको छ । कम्पनीहरुलाई भारतमा तान्न चाहिने सो सक्षमताको अभाव पूरा गर्न भारतलाई अझ ५ देखि १० वर्षको समय लाग्ने देखिएको छ ।

भारत चीन बीचको सीमा तनाव कम भइरहे पनि भारतले चीनसँगको आर्थिक बाधा फुकाउने तर्फ खासै ध्यान दिएको पाइदैन ।

यसले चीनबाट निस्केको जुनको कार्गो क्लियरिन्स हुने समय बढ्ने देखिन्छ । भारतले ५० एपलाई प्रतिबन्धित पनि गरेको छ ।

यसको नकारात्मक प्रभाव परिरहेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय रुपमा ठूला कम्पनीको रूपमा रहेको फेडएक्स र डीएचएलले चीन र भारतबीचको सिपमेन्ट सेवा खारेज गरेका छन् ।

अर्को तर्फ हालैको औद्योगिक प्रतिवेदनका अनुसार भारतमा स्मार्टफोनको बिक्री साता दर साता जुलाईको सुरुमा ३०–४० प्रतिशतले बढेको छ । भारतीय भन्सारमा कस्टम क्लियरन्समा भइरहेको ढिलाईले आपूर्तिमा समस्या परेको द इकोनोमिक्स टाइम्सले जनाएको छ ।

भारतका कतिपय व्यावसायिक प्रतिष्ठानले चीनसँगको व्यापारिक सम्बन्ध खुकुलो नबनाउने निर्णयको स्वागत गरेका छन् भने कतिपयलाई समस्या भइरहेको छ ।

धेरै भारतीय कम्पनीहरू चिनियाँ आपूर्तिमा निर्भर रहेका छन् । उनीहरुको उत्पादनमा समस्या भइरहेको छ ।
भारतमा आधारित विदेशी उत्पादकहरु पनि चिनियाँ आपूर्तिमा निर्भर रहेकाले उनीहरुले भारतीय भन्सारमा भइरहेको क्लियरेन्सको समस्याले दिक्क भइरहेका छन् ।

पुँजीलाई मुनाफा चाहिएको हुन्छ । भारतले लगानीकर्ताहरुलाई त्यो सेवा उपलब्ध गराउन नसकेपछि कम्पनीहरु भारतमा जाने सम्भावना कम रहेको देखिएको छ ।

विगतका दशकमा भारत र चीनबीचको आर्थिक र व्यापार सहयोग बृद्धि भइआएको छ । यसो हुनुमा भारत र चीन आािर्थक रुपमा एक अर्काको पूरकको काम गरिरहनु रहेको थियो । भारतको ठूलो निर्यातकर्ताको रुपमा चीन आएको थियो । यसको अर्थ चिनियाँ उत्पादनमा उच्च प्रतिस्पर्धी फाइदा हुनु र भारतीय उपभोक्तालाई आकर्षण गर्नु रहेको हुन्छ ।

भारतमा चिनियाँ उत्पादनको विस्थापन गर्नु भारतका लागि धेरै कठिन हुन्छ ।

भारत विश्वको तेस्रो ठूलो कोरोना संक्रमितको संख्या भएको देश बन्न पुगेको छ । यस्तोमा आर्थिक इन्जिनलाई फेरि पटरीमा ल्याउन सहज हुने देखिदैन ।

अमेरिकाको लहैलहैमा चीनसँग भिडन्त गर्न खोज्नु भारत झन् गहिरो खाल्डोमा फस्ने देखिन्छ ।

सम्बन्धित समाचार

रुसी विज्ञको नजरमा शताब्दीमा नभएको परिवतन भइरहेको सीको भनाइको बुझाइ

अमेरिकी सेना जर्मनीबाट फिर्ता जानुपर्ने जर्मन सांसदको माग

अमेरिकामा टोर्नाडो आँधीमा परी कम्तिमा २१ जनाको मृत्यु

भाजपा नेता राजु झाको गोली हानी हत्या